Hội thảo khoa học "Phiên chợ âm dương - Giá trị lịch sử và văn hóa"

Sáng 23/11 tại Trung tâm Văn hóa Thể thao thành phố, UBND thành phố Bắc Ninh phối hợp với Viện Sử học Việt Nam, Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam tổ chức Hội thảo khoa học "Phiên chợ âm dương - Giá trị lịch sử và văn hóa", khu Xuân ổ A, phường Võ Cường. Đồng chí Tạ Đăng Đoan, Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Bí thư Thành ủy; PGS.TS Nguyễn Đức Nhuệ, Chủ tịch Hội đồng khoa học, Viện Sử học Việt Nam và GS.TS Lê Hồng Lý, Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam đồng Chủ tọa điều hành chương trình Hội thảo.

Tham dự Hội thảo có các đồng chí: Nguyễn Hoàng Long, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố; Nguyễn Song Hà, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố; Nguyễn Mạnh Hiếu, Ủy viên BTV Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố; các chuyên gia, nhà khoa học, nhà nghiên cứu lịch sử, văn hóa dân gian Việt Nam; lãnh đạo một số sở, ngành của tỉnh, thành phố, Đảng ủy, chính quyền phường Võ Cường và khu phố Xuân ổ A.

Phát biểu chào mừng Hội thảo, Bí thư Thành ủy Tạ Đăng Đoan cho biết: Tâm nguyện của nhiều thế hệ người dân địa phương cũng như lãnh đạo tỉnh, thành phố Bắc Ninh là khôi phục phiên chợ âm dương và lễ hội truyền thống làng Xuân Ổ, phường Võ Cường nhằm bảo tồn, gìn giữ và phát huy giá trị của một loại hình di sản văn hóa đặc sắc, trao truyền lại cho các thế hệ tương lai...

Bí thư Thành ủy Tạ Đăng Đoan phát biểu tại Hội thảo

Với ý nghĩa đó, thay mặt lãnh đạo thành phố, Bí thư Thành ủy gửi lời cảm ơn chân thành, lời chúc sức khỏe và mong muốn các nhà khoa học, chuyên gia, nhà quản lý văn hóa của Trung ương, của tỉnh làm sáng tỏ, tư vấn giúp thành phố xây dựng phương án, triển khai công tác khôi phục lại phiên chợ âm dương và lễ hội truyền thống làng Xuân Ổ một cách khả thi và hiệu quả nhất, góp phần giữ gìn nét văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc, để văn hóa Bắc Ninh lan tỏa và trường tồn.

Tại Hội thảo, Ban Tổ chức nhận được 19 bài tham luận của các đại biểu tập trung vào 3 mảng vấn đề lớn. Chủ đề thứ nhất, các tham luận đi sâu nghiên cứu về đời sống tín ngưỡng trong dân gian ở nhiều địa phương, có nhiều yếu tố, nội dung liên quan đến phiên chợ âm dương cũng như lễ hội diễn ra trong chu trình của phiên chợ; cung cấp một số cứ liệu dân gian, tài liệu lịch sử liên quan đến phiên chợ âm dương đã và đang tổ chức ở một số địa phương trên phạm vi cả nước. Một số tham luận có để cập đôi nét về phiên chợ âm dương và lễ hội ở làng Ó, so sánh nét tương đồng, dị biệt với một số loại hình sinh hoạt chợ cũng như lễ hội ở các làng xã Bắc Ninh và ở các địa phương khác.

Chủ đề thứ hai, các tham luận đi sâu tìm hiểu về giá trị văn hoá truyền thống làng Xuân Ổ (làng Ó), phường Võ Cường, trong đó giá trị văn hóa mang tính đặc thù chính là phiên chợ âm dương và lễ hội làng Xuân Ổ. Thông qua quá trình khảo sát tại địa phương, qua truyền ngôn được lưu truyền từ đời này sang đời khác và đọng lại trong trí nhớ của một số bậc cao niên, được biên chép lại dưới hình thức tư liệu điều tra khảo sát, các tác giả đã cho biết về địa điểm tổ chức phiên chợ và lễ hội; thời gian và trình tự diễn ra lễ hội; hoạt động mua bán giữa người âm và người dương; hàng hóa trao đổi; tính nhân văn của phiên chợ, đó là hoạt động cầu siêu cho các linh hồn đã khuất có nơi nương tựa, thể hiện sự thương nhớ khôn nguôi của người sống đối với thân nhân đã qua đời...

Chủ đề thứ 3, các tham luận đề cập đến vấn đề khôi phục lại phiên chợ âm dương và tổ chức lễ hội truyền thống như: Việc xây dựng kịch bản phục hồi lễ hội; kế thừa các yếu tố truyền thống hay bổ sung các nội dung mới trong lễ hội; tổ chức không gian diễn ra phiên chợ cũng như hàng hóa truyền thống mua bán ở chợ; công tác truyền thông, quảng bá cho lễ hội...

Lãnh đạo thành phố chụp ảnh lưu niệm với các đại biểu dự Hội thảo

Những ý kiến tham luận của các đại biểu là kênh thông tin, nguồn tư liệu quý báu làm cơ sở để thành phố tổng hợp, nghiên cứu, xây dựng phương án và triển khai các bước phục dựng lễ hội, phấn đấu năm 2022, thành phố sẽ tổ chức thành công phiên chợ âm dương và lễ hội làng Xuân Ổ, đáp ứng sự mong mỏi của nhân dân địa phương và tạo sức hấp dẫn với du khách thập phương.

 

P. Hưng, M. Tùng

Đài phát thanh TP Bắc Ninh